اهمیت صنعت فرت بافی
در گذشته صنعت فرت بافی از حرفه ها و مشاغل اصلی مردها و زن ها در کارگاه های موجود در مناطق روستایی بود اما با گذشت زمان به علت شرایط نا مساعد بازار این هنر توسط بانوان هنرمند در منزلهای شخصی دنبال میشود.
یکی از دلایل مهمی که باعث ایجاد این نوع هنر میشد برودت هوا در زمستان و سبک بودن آن برای کار کشاورزها بود.
ماده اولیه مورد نیاز جهت فرت بافی ، پنبه است و همان طور که می دانیم استان های یزد و خراسان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب جهت کاشت دیم پنبه ، زادگاه این هنر به حساب می آیند .
در مراسم های عروسی رسم بر آن است که هر تازه عروسی یک سرویس فرت را در جهیزیه خود داشته باشد که اصولا این سرویس فرت توسط خود عروس یا مادر او تهیه میشده.
یکی از اصلی ترین مراکز تولید محصولات بافت فرت روستای بزد از توابع شهرستان تربت جام است.
مسابقه هنر فرت بافی در روستای بزد به ۱۵۰ سال پیش برمیگردد.
تا چندی پیش به علت سختی فرایند کار _ هزینه های بالا جهت تهیه مواد اولیه و درآمد کم کارکنان و عدم شناخت و بی اطلاع بود هم وطنان این هنر به دست فراموشی سپرده شده بود.
دستگاه فرت بافی
امروزه دستگاه بافت فرت _ چرخ ریسندگی و ماکو را می توان فقط در منازل و خانه هایی که زنان قدیمی و سال خورده روستا که به این هنر علاقه مند هستند و آن را یادگاری از سوی مادر های خویش می دانند ، پیدا کرد .
در سال ۱۳۸۹ در روستای بزد زنی تصمیم به تاسیس یک کارگاه جهت جلوگیری از فراموش شدن این هنر گرفت و از زنان علاقه مند به این هنر دعوت به همکاری کرد و کارگاه نقشینه بافی تربت جام را افتتاح کرد.
دستگاه بافت فرت به صورت چهار وردی می باشد اما به دلیل تراکم و تعداد کثیر تار ها _ ورد ها ، دو به دو به یکدیگر بسته می شوند و دارای شانه مخصوصی (معمولا نئی) می باشد .
این دسته بافت مانند هنر جاجیم به صورت دو رو عرضه می شود ؛ عرض این دسته بافته ها به ۵۰ الی ۷۰ سانتی متر می رسد و طول آن نیز ۷۰ متر می باشد . نخ مصرفی آن ، نخ پنبه ای ۱۶ دولا و گاهی برای پود از نخ های ابریشم مصنوعی نیز بهره گیری می شود.
فرت بافی از دیر باز به دست زنان هنرمند تربت جام و به ویژه در روستای بزد انجام می.شده و هم اکنون حداقل ۵۰۰ کارگاه فرت بافی در این روستا در حال فعالیت می باشد.
فواید و مزایای محصولات فرت بافی؛
1- باتوجه به نوع الیاف و نخ موجود در این پارچه، هرگز بو نمیگیرد
2- بسیار سبک است
3- کم حجم و مناسب جایگیری
4- پنبهای
5-دارای قابلیت آبگیری فوق العاده
6- خشک شدن در سریع ترین زمان از ویژگی های مخصوص به این نوع پارچه میباشد.
7- عدم حساسیت زایی باتوجه به نوع الیاف پارچه و مناسب برای پوست های حساس
8- مناسب برای ترمیم زخم های بالینی
9_احساس مطبوع و لذت بخش که تفاوت این نوع پارچه را به خصوص در حوله های حمام ایجاد میکند در تجربه اول استفاده از آن به راحتی مشاهده خواهید کرد.